ĐỐI PHÓ VỚI SƯƠNG MUỐI HẠI CÂY TRỒNG.
1. Sương muối là gì?
Sương muối còn gọi là sương giá là hiện tượng hơi nước đóng băng thành các hạt nhỏ và trắng như muối ngay trên mặt đất, bề mặt cây cỏ hoặc các vật thể khác khi nhiệt độ xuống thấp. Hiện tượng sương muối thường xuất hiện vào các tháng mùa đông, nhiệt độ hạ xuống thấp dưới 00C. Vào những đêm đông lạnh, trời quang mây, lặng gió, không khí ẩm đã lạnh lại bị bức xạ mất nhiệt nên tiếp tục lạnh, nhiệt độ không khí giảm nhanh dẫn đến hơi nước có trong không khí ở gần mặt đất đông lại thành những tinh thể băng. Mặc dù gọi là sương muối nhưng không hề có vị mặn mà chỉ tạo thành bám trên thân, cành lá cây hay các vật thể trông giống như muối ăn hằng ngày.
Ngày hôm sau khi mặt trời lên, dưới tác dụng của bức xạ mặt trời, các hạt sương lạnh bốc hơi nhanh chóng làm cho các mô cây bị giảm nhiệt độ đột ngột. Khi nhiệt độ dưới mức giới hạn sinh vật học sẽ phá hủy cơ chế tế bào sinh vật của cây, làm lá cây bị héo táp, cháy xém, teo tóp. Sương muối làm cháy lá, cháy hoa, khô cành, rụng trái cây trồng. Nếu bị hại nặng cây trồng có thể bị chết hoàn toàn, có thể thiệt hại 100% sản lượng cây trồng tùy vào mức độ gây hại và chủng loại cây trồng.
Hiện tượng sương muối tuy trông rất đẹp nhưng mang lại hậu quả không tốt cho cây trồng. Sương muối sẽ làm nước trong thân sẽ đóng băng lại, dãn nở thể tích cây trồng và phá vỡ các tế bào làm cây bị cháy lá, ngọn cây khô dần, héo úa rồi chết. Chúng có tác động cực kì to lớn đối với mùa màng và cấu trúc cây trồng.
Hiện tượng sương muối thường xảy ra vào tháng 12, tháng 1 và tháng 2 trong năm.
2. Những ảnh hưởng của sương muối đối với cây trồng:
Sương muối là một hiện tượng thời tiết nguy hiểm, ảnh hưởng rất lớn tới sinh trưởng của cây trồng, gây thiệt hại nặng nề cho người sản xuất. Khi sương muối xuất hiện, nhiệt độ hạ xuống thấp dưới 00C, khi đó nước trong thân cây (trong chất nguyên sinh của tế bào) sẽ bị đóng băng lại. Khi nước đóng băng sẽ giãn nở thể tích, làm phá vỡ các tế bào, các ống dẫn nhựa trên thân, cành.
Sương muối làm lá cây cháy xém, khô cành
Ngày hôm sau khi mặt trời lên, dưới tác dụng của bức xạ mặt trời, các hạt sương lạnh bốc hơi nhanh chóng làm cho các mô cây bị giảm nhiệt độ đột ngột. Khi nhiệt độ dưới mức giới hạn sinh vật học sẽ phá hủy cơ chế tế bào sinh vật của cây, làm lá cây bị héo táp, cháy xém, teo tóp.
Các loại cây trồng ngắn ngày như rau màu và hoa thường chịu ảnh hưởng nặng của sương muối. Lá và hoa sẽ bị héo úa, cháy khô hoặc nhũn ra, củ dưới đất bị mềm, sau vài ngày cây sẽ chết hoàn toàn.
Trái cây rụng do ảnh hưởng của sương muối
Với các loại cây lâu năm như cây ăn quả, cây công nghiệp, chồi và lá của cây sẽ bị thâm đen, cháy xém, quả chuyển nâu, nhũn ra và rụng. Những cây chịu ảnh hưởng của sương muối thường phát triển kém và có thể chết.
3. Biện pháp hạn chế ảnh hưởng:
Để có thể hạn chế được những ảnh hưởng của sương muối, bà con có thể thực hiện một số biện pháp như hun khói, phủ gốc cây – mặt luống hay trồng đai rừng phòng hộ tránh gió rét đông bắc…
Che phủ gốc cây và mặt luống:
Sử dụng rơm rạ hoặc các tàn dư thực vật để phủ kín gốc và mặt đất trồng. Việc này sẽ giúp mặt đất giữ được nhiệt, ngăn sự thoát nhiệt mạnh và giữ ẩm cho đất.
Trồng cây che bóng, chắn gió:
Tán cây che bóng vừa có tác dụng cản nhiệt độ lạnh đột ngột về đêm, đồng thời tán lá cũng giúp cản việc tăng nhiệt độ nhanh chóng vào ban ngày. Điều này làm cho vườn cây sẽ ít bị ảnh hưởng của việc chênh lệch nhiệt độ ngày đêm quá lớn và diễn ra nhanh, mô lá sẽ ít bị sốc nhiệt.
Tưới nước:
Để đối phó với hiện tượng sương muối, ta có các biện pháp như hun khói, phủ đất hay trồng đai rừng phòng hộ tránh gió rét đông bắc. Những cách này rất tốn thời gian, công sức cũng như chi phí để thực hiện nên một cách nữa đó là phương pháp tưới rửa sương muối cho cây trồng. Phương pháp tưới rửa sương muối là hình thức tưới nước cho cây trồng vào buổi sáng sớm, vào khoảng 4-5 giờ sáng, nhằm rửa trôi đi lớp sương muối, tránh để hiện tượng sương muối bám dày đặt trên bề mặt cây trồng trong một khoảng thời gian dài. đây được xem là một phương pháp tiết kiệm được chi phí, thời gian và công sức cho người nông dân nhất.
Ta cũng có thể tối ưu hóa công sức tưới bằng cách trang bị thêm các thiết bị tưới vì các cây công nghiệp và cây ăn trái thường rất cao, diện tích trồng lại rất lớn nên việc tưới thủ công vào lục 4 – 5 giờ sáng sẽ tốn rất nhiều thời gian và công sức. Thay vào đó ta có thể sử dụng thêm các loại béc tưới gắn trên ngọn cây, và công việc còn lại chỉ là khởi động hệ thống tưới bằng cách đóng/ mở van khóa nước của hệ thống tưới. Một trong những sản phẩm phù hợp nhất để tưới rửa sương muối đó chính là dòng béc tưới Aquasmart 2002 (Xem chi tiết về sản phẩm tại: https://kaizenagri.com/bo-bec-tuoi-bu-ap-aquasmart-2002-35-lh) cho những khu vườn trung bình.
Ngoài ra bà con nên chủ động tưới nước vào chiều tối làm tăng hàm lượng ẩm trong đất để tăng khả năng giữ nhiệt và nâng cao độ dẫn nhiệt, khiến cho nhiệt độ ở lớp đất sâu cao hơn được dẫn lên điều hòa sự lạnh đi của mặt đất do bức xạ.
2 thời điểm phù hợp cần tưới nước cho cây:
- Tưới nước vào chiều tối làm tăng hàm lượng ẩm trong đất để tăng khả năng giữ nhiệt và nâng cao độ dẫn nhiệt, khiến cho nhiệt độ ở lớp đất sâu cao hơn được dẫn lên điều hòa sự lạnh đi của mặt đất do bức xạ.
- Tưới nước vào buổi sáng sớm, trước khi Mặt Trời mọc, vì lá cây phủ dày lớp sương muối nên cần phải phun nước tưới, rửa đi lớp sương muối bám dày trên bề mặt thân lá để hạn chế sự tổn thương của mô lá khi giọt sương lạnh bốc hơi dưới ánh sáng Mặt Trời buổi sáng.
Phân bón cho cây trồng:
Bên cạnh những biện pháp nêu trên, trong quá trình chăm sóc cây trồng cần bón thêm phân chuồng ủ mục và Ka li sẽ tăng sức chịu đựng lạnh giá của cây trồng, hạn chế bón phân đạm, vì phân đạm giúp cây sinh trưởng nhanh nhưng lại giảm sức chịu rét.
——————————————————-
Công ty TNHH Nông Nghiệp Kaizen là nhà phân phối chính thức của Naandanjain tại Việt Nam, công ty có lịch sử lâu đời nhất trong ngành tưới tại Isarel. Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc cung cấp các dịch vụ , thiết bị cho nghành tưới bao gồm: tư vấn, thiết kế, cung cấp thiết bị và thi công, lắp đặt hệ thống tưới.
Khách hàng có nhu cầu được tư vấn về hệ thống xin vui lòng liên hệ:
Văn phòng: Số 15 – NV8, Tổng cục 5 – Bộ Công An, Tân Triều, Thanh Trì, Hà Nội.
Hotline: 086 6030909 – 086 9098080 (Facebook, Zalo, whatsApp,…)
Website: www.kaizenagri.com